Het is september 2031. Zojuist is helaas een einde gekomen aan een prachtige zomer. De grootschalige vakantieparadijzen in beruchte oorden als Lloret de Mar, Albufeira en Chersonissos stromen langzaam weer leeg. De lever door de mangel gehaald alsof opa met zijn kolenschoppen aan het wiel draaide in plaats van oma, de longen kwalitatief beter geasfalteerd dan de nog verder verbrede A27 bij Amelisweerd, de maag weer geflexibiliseerd als een skippybal beroerd door Nikkie de Jager. Het moge duidelijk zijn: het was weer goed toeven. Voor hen die zwichtten voor de eenentwintigste boostershot van Pfizer uiteraard, die wereldwijd werd aangeprezen door een hologram van wijlen Joe Biden.
Vlak na de massale terugkomst in het thuisland hebben veel Nederlanders last van fysieke ongemakken. Velen hebben het gevoel een vakantie nodig te hebben om van de vakantie bij te komen. Echter is de lichamelijke toestand nog erger dan de klachten doen vermoeden: in sommige gevallen moet er zelfs een donororgaan aan te pas komen. Daardoor komen deze mensen onderaan een lange wachtlijst te staan, in de hoop dat er ooit een donororgaan beschikbaar komt. Maar in 2030 is de wachtlijst ook al gegroeid, net als in 2029 en 2028. Voor velen zal een donororgaan te laat beschikbaar komen. Het is uitzichtloos. Er moet iets gebeuren! Door de jaren heen is al het beschikbare onderzoeksgeld voor de wetenschap besteed aan nieuwe vaccins tegen corona. De ontwikkeling van kunstorganen is achtergebleven waardoor deze nog niet op grote schaal geïmplanteerd kunnen worden. Hubert Smuls, voorzitter van de veiligheidsregio 中華人民共和國西部, houdt een emotioneel betoog op televisie waarin hij iedereen oproept om een orgaan af te staan. Als zoveel mogelijk mensen een orgaan doneren kunnen vele levens gered worden. Iedereen wil natuurlijk graag dat opa en oma nog twee jaar langer kunnen leven. De overheid betaalt alles, dus aan de transplantatie zijn geen kosten verbonden. Je moet alleen zelf een datum prikken. Daarmee red je een mensenleven. Doe het voor de ouderen en de zwakkeren, de mensen die zelf geen orgaan kunnen missen!
Twee maanden later is het de elfde van de elfde, waarbij traditiegetrouw de meeste levers sneuvelen. Sinds de zomervakantie zijn er echter steeds meer mensen bijgekomen die een donororgaan nodig hebben. De vraag naar donororganen is bijna exponentieel gestegen. Deze nieuwe klap kan de zorg overduidelijk niet aan, want volgens velen is de rek al tien jaar uit de zorg. De chirurgen zijn moe en de voorraad adrenochrome is erdoorheen gejaagd. De eindverantwoordelijke minister, Helma Bloem-Schoen, organiseert een persconferentie waarin zij uitlegt dat het kabinet, sinds maart 2025 demissionair nadat het viel over de Stokslagenaffaire, maar sinds oktober 2028 tweevoudig demissionair - zonder tussentijdse formatie - als gevolg van de Hartslagenaffaire, heeft besloten tot het nemen van maatregelen. In de maanden na de persconferentie passeren onder meer de “intelligente cut-out”, de biologische klok en de fruitsapjesplicht, maar niets lijkt de vraag naar donororganen te doen slinken. Tot het weer voorjaar is. Er zijn weliswaar mensen gestorven, maar de vraag naar donororganen is sterk afgenomen. De maatregelen werken! Het demissionaire kabinet versoepelt daarom in de herfst, vlak na de zomervakantie, alle maatregelen, waarna de vraag weer stijgt. Toonaangevend adviesbureau GloboCorp stelt een vernietigend rapport op waarin het demissionaire kabinet wordt aangespoord verdere maatregelen te nemen, gezien steeds meer mensen een donororgaan nodig hebben. Hieruit komt het plan voort dat bepaalde activiteiten alleen mogelijk worden voor iedereen die minstens één orgaan heeft afgestaan of geaccepteerd, maar ook voor iedereen die elke dag bloed doneert. Daarin hebben mensen een vrije keuze. Zo kan men aantonen dat men geeft om zijn medemens en kwaliteit van leven serieus neemt. Veel Nederlanders maken onmiddellijk een afspraak bij “Afstaan voor Uitgaan”.
— — —
Fedde Postma (26) logt in op NU.nl met de irisscan op zijn telefoon. Hij leest: “Demissionair kabinet voert orgaanchip in.” Zijn hart staat bijna stil, net als jaren geleden als slachtoffer van de Hartslagenaffaire. Het demissionaire kabinet voert een onderhuids donorcertificaat in waarmee een burger kan aantonen een orgaan te hebben afgestaan, succesvol een transplantatie te hebben overleefd of iedere dag bloed af te laten tappen. Hij leest enkele reacties.
Karin (48) roept: “Heel goed! Ik heb zelfs al twee organen afgestaan en heb daarmee mijn verantwoordelijkheid genomen! Als je geen orgaan afstaat is dat je eigen keuze en aan keuzes zitten consequenties verbonden!” Jens (29) reageert: “Niemand is verantwoordelijk voor het genezen van een ander. In de eerste plaats zorgt iedereen voor zijn eigen gezondheid en we hebben de zorg voor hen die daar niet in slagen. In plaats van te investeren in grootschalige orgaanoogst hadden we beter moeten investeren in een gezonde levensstijl. Het falen van de overheid wordt dus gemaskeerd door de schuld af te schuiven op mensen met een gezond lichaam die dat graag intact willen houden.” Karin: “Dan moet je wel de organen hebben. Trek jij even een blik nieren open?!”
Gerda (67) blèrt: “Als iedereen nou een orgaan had gedoneerd, dan hadden we al deze maatregelen niet nodig gehad!” André (47) reageert: “Ik maak mij zorgen over de hoeveelheid mensen die een donororgaan nodig hebben. We moeten ervoor zorgen dat we de jeugd meer kennis over gezond leven bijbrengen. Dit is dweilen met de kraan open. De beschikbare donororganen verkorten de wachtlijsten niet als er alsmaar nieuwe mensen op komen te staan.” Gerda: “De overheid heeft zich altijd al bezig gehouden met het promoten van een gezonde levensstijl. Nu beginnen met gezond leven verkort niet de wachttijd voor een donororgaan. We moeten nu het probleem oplossen. De rek is eruit!”
Jeroen (35) schrijft: “Ik zal never nooit een orgaan afstaan. Ik bepaal toch zelf wat er met mijn lichaam gebeurt? Mijn lichaam is van mij en niet van de overheid of een andere partij. Nu ze mij ook nog gaan dwingen ben ik er helemaal klaar mee.” Linda (49): “En weer een met een ikke-ikke-ikkementaliteit. Organen doneren doe je niet alleen voor de ontvangers maar ook voor de mensen die zelf geen organen kunnen afstaan. Het gaat om levensduurmaximalisatie voor iedereen en die bereiken we alleen door met z’n allen mee te werken. Zwaardere maatregelen veroorzaakt u zelf!”
Ward (27) stelt: “Het doneren van een orgaan is voor mij een veel groter risico dan de lengte van de wachtlijsten. Ik ben kerngezond, nooit ergens last van. Ik zorg goed voor mezelf. Die transplantatie zorgt er alleen maar voor dat ik risico loop op complicaties of zelf ooit in de problemen kom als ik onverhoopt onderaan de wachtlijst kom te staan.” Ruud (56) pareert: “Weer die complottheorieën. De kans dat u een complicatie krijgt is zo ontzettend klein. Praat met uw huisarts, consulteer een chirurg. Zij zullen u vertellen dat het gewoon veilig is!” Ward: “Voor jongeren is de kosten-batenanalyse voor transplantatie zeer nadelig. Juist gezonde jongeren hebben het meeste baat bij het intact houden van hun gezonde lichaam.” Melvin (32): “Bron?”
Jolanda (51) werpt op: “Of je nou voor of tegen donatie bent, het lijkt mij logisch dat wij allemaal gebaat zijn bij levensduurmaximalisatie. Ik erger me ontzettend aan het egoïsme. Als we in zouden voeren dat je geen beroep mag doen op zorg als je geen organen hebt gedoneerd piepen de meeste mensen wel anders.” Kevin (39): “Geen beroep op de zorg zonder transplantatie? Dan mag je dat ook niet als je een kettingroker bent, als je iedere avond de bar overeind houdt of als de medewerkers van de McDrive inmiddels je kenteken uit het hoofd kennen. Allemaal ongezonde levensstijlen die je zelf veroorzaakt.” Jolanda: “Dat is appels met peren vergelijken.”
Wilco (59) bromt: “Kleine groep die niets afstaat maar met grote gevolgen voor iedereen. Deze groep zorgt nog altijd voor de eindeloze wachtlijsten en dankzij hen kan straks de groep die wel netjes organen heeft gedoneerd zich weer aan beperkende maatregelen houden. De wereld op z'n kop. Simpele oplossing: donatieplicht.” Jesper (35): “Donatieplicht houdt in dat u de overheid toegang geeft tot uw lichaam om er vervolgens van alles uit te halen. Ongeacht waarvoor het is, want ja, het is verplicht. Ook bij uw kinderen, kleinkinderen etc. Voor wat? Die paar kettingrokers die ondanks dat ze aan zuurstofflessen geketend zijn nog steeds doorpaffen? Of is het mutileren van het lichaam het einddoel? U moet gehoorzamen want anders bent u niet meer welkom in de samenleving.” Wilco: “Als dat nodig is voor het garanderen van een maximale levensduur voor ons allen, dan doe ik dat. IK neem mijn verantwoordelijkheid. U duidelijk niet!”
Fedde wil net de NU.nl-app verlaten als hij zijn oog laat vallen op een nieuw artikel: “Demissionair kabinet aanvaardt uitsluitend organen van gevaccineerden”. Zijn verbazing is enorm. Alle ongevaccineerden, die sinds 2027 in het reservaat ten noorden van Franeker verblijven, kunnen nu geen orgaanchip meer krijgen. De zogenoemde 2G-regel is dus echt ingevoerd: gedoneerd of geaccepteerd leveren een orgaanchip op, maar getapt is als optie komen te vervallen. Fedde is in een jubelstemming. Emotioneel kijkt hij vanuit toren 13 uit over Franeker. Ooit zal de vrijheid komen.